APPLE BOOKS: CÁI GIÁ PHẢI TRẢ ĐỂ TIẾP CẬN VÀ DUY TRÌ THƯ VIỆN SÁCH CÁ NHÂN

Hãy thử tưởng tượng bạn có một tủ sách đầy ắp những cuốn sách ưa thích, được mua bằng chính số tiền mồ hôi công sức của mình đã bỏ ra. Thế nhưng cứ sau mỗi chu kỳ từ 4 đến 8 năm, bạn lại phải chi một khoản không nhỏ, ít nhất khoảng 350 USD (tương đương hơn 8.8 triệu VNĐ theo tỷ giá hiện tại) chỉ để... tiếp tục được phép đọc những cuốn sách bạn đã mua và đang nằm trong chính thư viện của mình.

Nghe có vẻ vô lý, nhưng đó lại là cách mà hệ thống sách điện tử (ebook) của Apple, hay còn gọi là Apple Books (trước đây là iBooks), đang vận hành. Đây là một vấn đề không mới, nhưng vẫn luôn thời sự, đặc biệt khi người dùng đang có những chuyển dịch thói quen đọc sách từ truyền thống sang nền tảng số. Bài viết này sẽ phân tích sâu hơn về chi phí thực sự để sở hữu và duy trì quyền truy cập vào sách trên Apple Books, cũng như so sánh chúng với các nền tảng khác.

Apple Books và "Luật Chơi" Trong Hệ Sinh Thái Đóng

Trước tiên, ta cần làm rõ một điểm cốt lõi là sách điện tử mua từ Apple Books chỉ có thể truy cập được trên các thiết bị của Apple. Điều này có nghĩa là bạn bắt buộc phải sở hữu một chiếc iPhone, iPad hoặc máy Mac mới có thể đọc được chúng. Sẽ không có ứng dụng Apple Books nào dành cho Windows hay Android. Bạn cũng không thể tải sách từ Apple Books về để đọc trên các thiết bị không phải của Apple, chẳng hạn như Kindle.

Nói cách khác, sách của bạn bị "khóa" hoàn toàn vào nền tảng Apple. Khác với ebook trên Kindle hay Kobo, hiện tại gần như không có cách nào để người dùng phổ thông có thể gỡ bỏ DRM khỏi sách Apple Books một cách chính thống và dễ dàng. Bởi Apple trước giờ luôn nổi tiếng bởi hệ sinh thái phần cứng khép kín, đi cùng với khả năng bảo mật dữ liệu vô cùng chặt chẽ.

📌 DRM (Digital Rights Management - Quản lý bản quyền kỹ thuật số) là một công nghệ được các nhà xuất bản và nền tảng sử dụng để kiểm soát việc sao chép và sử dụng nội dung số.

Chi Phí "Ngầm" Để Duy Trì Thư Viện Số Trên Apple Books

Chi phí để "gia nhập" và "duy trì" quyền truy cập thư viện Apple Books chính là chi phí mua và nâng cấp thiết bị Apple:

• iPad: Mẫu iPad rẻ nhất hiện tại (tháng 5/2025) có giá khởi điểm khoảng 350 USD.
• iPhone: Mẫu iPhone rẻ nhất cũng có giá khoảng 600 USD.
• Máy Mac: Còn đắt đỏ hơn nhiều.

Giá các thiết bị này có xu hướng tiếp tục tăng theo thời gian. Vòng đời trung bình của một chiếc iPad hay iPhone rơi vào khoảng từ 4 đến 8 năm. Điều này có nghĩa là, để tiếp tục truy cập vào kho sách bạn đã mua trên Apple Books, bạn sẽ phải liên tục chi tiền cho các sản phẩm của Apple một cách vô thời hạn.

Đây là một khía cạnh mà người dùng cần cân nhắc kỹ lưỡng. Về bản chất, bạn không chỉ trả tiền cho cuốn sách, mà còn gián tiếp trả một loại "phí thuê bao phần cứng" để được quyền đọc những cuốn sách đó

Thực Tế Đáng Suy Ngẫm

Điều đáng ngạc nhiên là dường như có không ít người dùng chấp nhận những điều khoản này của Apple. Chúng ta hiếm khi nghe thấy những phàn nàn rộng rãi về cách Apple quản lý hệ thống ebook của họ, có lẽ vì sự hấp dẫn chung của hệ sinh thái Apple hoặc vì người dùng đã quen với việc đầu tư vào các thiết bị đắt tiền của hãng.

Tuy nhiên, dưới góc độ sở hữu tài sản số và chi phí dài hạn, đây là một vấn đề nghiêm trọng. Việc người dùng phải liên tục đầu tư vào phần cứng đắt đỏ chỉ để duy trì quyền truy cập vào những nội dung mình đã trả tiền mua là một chủ đề luôn gây nhiều tranh cãi. Nó đặt ra câu hỏi về quyền sở hữu thực sự đối với nội dung số: liệu chúng ta đang "mua" sách hay chỉ "thuê" quyền đọc chúng trong một hệ sinh thái nhất định?

Trong khi đó, không giống như Apple Books, các nền tảng như Kindle (Amazon) hay Kobo có cách tiếp cận linh hoạt hơn nhiều:

• Không phụ thuộc vào phần cứng độc quyền: Chắc chắn rồi! Bạn không nhất thiết phải mua máy đọc sách Kindle hay Kobo mới có thể đọc sách của họ.
• Khả năng truy cập đa nền tảng: Người dùng có thể đọc sách đã mua trên các thiết bị điện thoại, máy tính bảng ở cả 2 nền tảng IOS/Android, đồng thời ứng dụng cũng khả dụng trên máy tính Windows và Mac. Amazon thậm chí còn có Kindle Cloud Reader, cho phép bạn đọc sách KIndle trên hầu hết mọi thiết bị có trình duyệt Web.
• DRM (có thể có cách xử lý): Mặc dù việc gỡ DRM không được khuyến khích và ngày càng khó hơn, nhưng về mặt kỹ thuật, với một số nền tảng, cộng đồng người dùng vẫn có những giải pháp (dù không chính thống) để sao lưu hoặc chuyển đổi sách của mình. Với Apple Books, điều này gần như là bất khả thi đối với người dùng phổ thông.

Lời Kết

Đối với người dùng tại Việt Nam, nơi các sản phẩm Apple vốn đã có mức giá khá cao, việc cân nhắc kỹ lưỡng chi phí dài hạn để duy trì thư viện Apple Books càng trở nên quan trọng. Quyết định đầu tư vào một nền tảng ebook nào không chỉ dựa trên giá sách hay giao diện ứng dụng, mà còn phải tính đến tổng chi phí sở hữu, bao gồm cả chi phí phần cứng liên quan và mức độ tự do bạn có đối với chính những cuốn sách mình đã mua.

Bài viết này không nhằm mục đích chỉ trích gay gắt Apple, mà mong muốn cung cấp một góc nhìn rõ ràng hơn về những ràng buộc và chi phí tiềm ẩn khi bạn chọn Apple Books làm nơi lưu trữ thư viện số của mình. Hiểu rõ những điều này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt hơn, phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính của bản thân trong dài hạn.

KINDLE SAIGON – MÁY ĐỌC SÁCH KINDLE CHÍNH HÃNG